EXCURSIE VOOR BEWONERS op 17 mei 2003

Artikel in 'De Gelderlander' d.d. 17 mei 2003
Door Bas van der Hoeven

Dankzij Water Werkt stroomt het Spa Blauw door de straten van Beek.
Het waterproject kostte miljoenen, maar mag al bogen op internationale belangstelling.
Zaterdag wandelden mensen uit de streek langs het waterwonder.

De beekprik dartelt weer naar zijn paaigronden

Een wandeling door de Heerlijkheid Beek is normaal al een genot. Onder begeleiding van deskundigen struinen langs de wonderen van het project 'Water Werkt', staat op een nóg hoger plan.
Vooral als een wethouder de burgers voor de verandering eens door haar tuin leidt.
Leidi van der Aalst loopt mee met de groep en toont de sprankelende beekjes die, sinds Water Werkt operationeel is, door haar achtertuin kronkelen. Voor haar ambtswoning in de Paddenpoel is een rustieke houten brug over het stroompje geslagen.
Water werkt is een van de eerste projecten in Nederland waarbij nieuwe inzichten van 'modern waterbeheer' zijn toegepast.
Het kraakheldere bronwater van Beek en Ubbergen stroomt niet langer het rioolstelsel in, maar wordt zo lang mogelijk in het gebied vastgehouden. Dat levert 10 hectare natuurgebied op. In de vochtige omgeving gedijen planten en dieren die vóór Water Werkt weigerden te wortelen in de streek.

Tijdens de excursie vertellen deskundigen van gemeente en betrokken projectbureau's over het project. Het gezelschap, dat bestaat uit zo'n twintig belangstellenden uit de streek, komt alles te weten over de techniek, de organisatie en de zegeningen van het waterwerk.
De twee kilometer watergoot door het dorp zijn voor iedereen zichtbaar, maar naar de ruisende beekjes en de vistrappen in de natuur moet je op zoek.
Een wandeling van vijf kilometer langs de meest aansprekende resultaten wekt verwondering. De operatie kent maar één misser. Of eigenlijk drie. De betonnen bakken aan de Rijksstraatweg. De spiegelende wateroppervlakken hadden bij binnenkomst van het dorp de bezoeker moeten attenderen op de herwonnen charmes van Beek.
Maar het water staat zover onder de betonnen rand dat het alleen vanuit een dubbeldekker zichtbaar is. Rottend blad en andere ongerechtigheden hebben de bakken al de geuzennaam 'de gierkelders' van Beek bezorgd. Maar een kniesoor die daar de nadruk op legt. Wei weet dat tien instanties moesten samenwerken om het project rond te krijgen, beseft dat hier een huzarenstuk zonder weerga is afgeleverd.

Miljoenen liters Spa Blauw stromen jaarlijks gratis door de Beekse straten. Het riool loopt niet meer over bij hevige regenval omdat driehonderd gebouwen zijn afgekoppeld en nieuwe natuur ontvouwt zich als een bloemkelk in de ochtendzon.
Onder de N325 loopt het verzamelde water de polder in. Via een speciaal gegraven sloot bereikt het via het Meertje de Waal.
Dan heeft het zijn levenbrengende werk in dorp en natuurgebied gedaan.

Ubbergen wordt de komende jaren alleen maar mooier. De vochtige weilanden veranderen straks in een wilde bloemenzee. Amfibieën tieren welig in de poelen en beken. Vier vistrappen zorgen dat de gevinde waterbewoners het hoogteverschil tussen voedsel- en paaigebied kunnen overwinnen. De vistrappen geven zelfs de beekprik, en wie weet, de zalm de kans Beek te herondekken.